Owoce i warzywa to ważny element zdrowej diety, zarówno dorosłego jak i dziecka. Jednak przy wprowadzaniu do odżywiania dziecka tych produktów należy zachować szczególną ostrożność. Nie wszystkie nasz maluch jest w stanie od razu strawić, niektórych nie powinien przyjmować zbyt wcześnie. Ważna jest również forma, w jakiej dziecko dostaje pierwsze warzywa i owoce.
Jak wprowadzić te produkty do diety dziecka? W jakim wieku najlepiej podawać mu owoce, a w jakim warzywa? Czy ma to jakieś znaczenie?
Spis treści
Owoce i warzywa – podstawowe zasady wprowadzania ich do diety
Owoce i warzywa trzeba traktować początkowo jako produkty uzupełniające dietę dziecka. Oznacza to, że pierwsze swoje warzywa i owoce dziecko powinno spróbować jeszcze przed ukończeniem pierwszego roku życia. Rekomendowaną przez lekarzy i dietetyków jest pora między 4, a 6 miesiącem życia, zależnie od tego, czy maluch jest karmiony butelką, czy mlekiem matki.
Jeśli jest na piersi z warzywami można trochę poczekać. Naturalne mleko matki jest bowiem bogate we wszelkie potrzebne mu składniki i nie wymagane jest uzupełnienie tej diety. Zbyt wczesne podanie warzyw podczas karmienia piersią może za to spowodować nadmiar składników odżywczych, co zaburzy rozwój dziecka
Natomiast na karmieniu butelką można wcześniej zacząć wprowadzać warzywa – nawet po 4 miesiącu życia. Mleko sztuczne nie jest bowiem tak odżywcze jak naturalne mleko matki i niektóre składniki można powoli uzupełniać warzywami.
Początkowa ilość jedzonych przez niemowlę warzyw i owoców powinna być ściśle kontrolowana i nie powinna przekraczać 1-2 porcji warzyw lub owoców. Dopiero po roku możemy zwiększać tą ilość, aby po 3 roku życia były to już 5 porcji warzyw – 300 gramów, a także 4 porcje owoców – 200 gramów.
Od czego zacząć – owoców czy warzyw?
Według zaleceń wielu lekarzy oraz instytucji zajmujących się żywieniem, zwłaszcza żywieniem dzieci, najpierw w diecie powinny pojawić się warzywa.
Przemawia za tym ich delikatniejszy smak i mniejsza zawartość cukru. Jak bowiem wiadomo dzieci szybko przyzwyczajają się do smaku słodkiego, przez co później mogą odmawiać jedzenia rzeczy o smaku delikatniejszym, mniej słodkim. Jako jeden z powodów takiego zachowania może być wprowadzanie za niemowlaka najpierw owoców, w dodatku zbyt słodkich, zamiast warzyw.
Z badań wynika również, że większość polskich dzieci zje zdecydowanie za mało warzyw. Współczynnik jedzenia owoców natomiast jest już znacząco lepszy.
Oczywiście wprowadzenie na początku owocu zamiast warzywa nie jest jedyną przyczyną takiego stanu rzeczy. Mimo to jednak zaleca się, by pierwsze były warzywa, zwłaszcza lekkostrawne, o delikatnym smaku.
Pierwsze warzywo dla dziecka
Jako pierwsze warzywo najczęściej wskazuje się ziemniaka. Jest on lekkostrawny, ma delikatny smak – oczywiście kiedy nie jest solony – a także zawiera dużo potasu. Nie podrażnia także przewodu pokarmowego dziecka, a ugotowanego łatwo podać na przykład rozrobionego w delikatnej zupce czy też samego.
Innym dobrym wyborem jako pierwsze warzywo może być burak. Jest on równie łatwy do strawienia jak ziemniak, przy czym zawiera dużo błonnika, potasu, żelaza i kwasu foliowego dobrze wpływającego na rozwój dziecka. Ponadto jest świetnym naturalnym lekarstwem na pierwsze problemy dziecka z wypróżnianiem się – zaparcia.
Marchewka – słodka, jednak nadal dobra
Wśród warzyw wskazywanych jako pierwsze dla dziecka często wskazuje się także marchewkę. Wybór ten może lekko dziwić, gdyż marchewka to jedno ze słodszych warzyw. Mimo to jednak można się nad nim zastanowić, gdyż marchewka zawiera wiele ważnych składników. Przykładowo ma dużo witaminy A i beta karotenu, ważnego dla poprawnego rozwoju oczu dziecka. Jest też prosta w podaniu, gdyż z łatwością można ją ugotować i rozgnieść lub zrobić domowy sok z marchewki, który będzie formą jak najbardziej wskazaną dla dziecka.
Nie należy jednak dawać zbyt dużej ilości marchewki, by dziecko nie przyzwyczaiło się do słodkiego smaku.
Pierwsze owoce
Rekomenduje się by owoce podawać po warzywach, najlepiej przed pierwszym rokiem, tak by dziecko zdążyło się już przyzwyczaić do smaku warzyw. Jakie są najlepsze owoce na początek dla dziecka?
Mniej słodkie i nie kwaśne. Najlepsze będą bardziej neutralne w smaku, jak jabłka, banany i jagody. W drugiej kolejności można spokojnie wprowadzić truskawki, cytryny, pomarańcze i arbuza. Jednak ze względu na częste alergie na niektóre z tych owoców zaleca się obserwować dziecko i jego reakcje na dane owoce.
Wczesna wykryta alergia na produkty spożywcze może być bowiem z większą skutecznością wygaszona.
Jak podawać pierwsze owoce i warzywa?
Najlepiej aby pierwsze warzywa był ugotowane bez dodatku soli, czy innych przypraw, rozdrobnione w formę papki i tak powoli podawane dziecku. Można też próbować z warzyw takich jak marchewka, czy burak, a także z owoców przygotowywać soki.
Najlepiej jednak by były to soki przygotowywane w domu bez żadnych dodatków lub bardzo dobrze wybrane w sklepie soki 100% bez dodatków, zwłaszcza cukru czy innych słodzików.
Dobrym rozwiązaniem będą także wszelkie delikatne zupki warzywne i owocowe, kaszki i przeciery.
Kiedy zaczną wyrzynać się pierwsze ząbki dobrym pomysłem będzie także podawanie warzyw i owoców w małych, ugotowanych kawałkach, by dziecko mogło już uczyć się gryźć.
Najnowsze komentarze